Mniej kosztów i obowiązków dla emitentów. Resort bierze się za transformację rynku kapitałowego

Ministerstwo Finansów chce zachęcić emitentów do większej aktywności na rynku. Ma temu służyć m.in. zredukowanie części ich obowiązków oraz kosztów emisji. Z drugiej strony resort chce też zachęcić Polaków do inwestowania miliardów oszczędności w akcje spółek.

• - Obowiązujące przepisy nie pozwalają funduszom emerytalnym na inwestowanie w aktywa venture capital, a to one dają większy zwrot niż oferta rynku publicznego - zauważyła Małgorzata Bobrowska, prezeska Polskiego Stowarzyszenia Inwestorów Kapitałowych, podczas debaty pt. "Fundusze VC i PE", która odbyła się w Katowicach w ramach XVII Europejskiego Kongresu Gospodarczego.
• Paneliści dyskutujący o rynku kapitałowym w Polsce zwrócili również uwagę, że jest on płytki, a ilość podmiotów oraz kapitału jest na nim mocno ograniczona.
• Rynek kapitałowy musi pilnie przejść transformację. Potrzebna jest zarówno zmiana przepisów, jak i większy kapitał. 
• Fundusze VC i PE to bardzo obiecujący segment, który jest dziś "najlepszym zabezpieczeniem przed przyszłymi zawirowaniami w gospodarce", jak przekonywał dr Kamil Pruchnik, ekspert Europejskiego Funduszu Inwestycyjnego.

Ministerstwo Finansów pracuje nad uproszczeniem zasad emisji instrumentów finansowych, co z kolei przełoży się na obniżenie kosztów. Do tego potrzebne będą zmiany zarówno w przepisach krajowych, jak i unijnych.

- Chcemy budować w Polsce kulturę inwestowania, aby obywatele inwestowali swoje oszczędności, które leżą dziś na depozytach bankowych, w akcje spółek. Wypracowane z tych inwestycji środki będą dla nich wsparciem na ich emeryturze - przekonywał wiceminister finansów Jurand Drop podczas rozmowy z WNP, która odbyła się w trakcie XVII Europejskiego Kongresu Gospodarczego w Katowicach.

Zmiana postrzegania funduszy VC. "Najlepsza polisa na przyszłość"

Na pilną potrzebę transformacji rynku kapitałowego uwagę zwrócili również prelegenci panelu pt. "Fundusze PE i VC", który odbył się drugiego dnia ECC 2025.

Małgorzata Bobrowska, współzałożycielka, partnerka zarządzająca w Resource Partners oraz prezeska Polskiego Stowarzyszenia Inwestorów Kapitałowych (PSIK), stwierdziła m.in., że fundusze venture capital (VC) generują o 5 pkt. proc. wyższe stopy zwrotu niż daje oferta rynku publicznego, a mimo to są "tym gorszym dzieckiem".

BOBROWSKA MALGORZATA KOS 2.jpg

- Największym problemem na polskim rynku jest dostęp do kapitału. Nie mamy praktycznie żadnych lokalnych inwestorów. Na naszym rynku fundusze emerytalne nie mogą inwestować w naszą klasę aktywów (tj. w fundusze PE oraz VC), mimo że globalnie są one jednym z większych inwestorów wspierających tę branżę - podała przykład Bobrowska.

Z kolei dr Kamil Pruchnik, menedżer do spraw finansowania strukturyzowanego Europejskiego Funduszu Inwestycyjnego (EFI), przywołał, że jeszcze do niedawna fundusze VC były postrzegane jako bardzo ryzykowne.

- Tylko szaleńcy wchodzili w nie. Dzisiaj nasze postrzeganie jest takie, że te fundusze, które wspierają innowacje, są najlepszym zabezpieczeniem przed przyszłymi zawirowaniami, jakie mogą nastąpić w świecie - ocenił Pruchnik.

Poza tym, jak dodał ekspert EFI, średnioroczna stopa zwrotu z tych funduszy w ciągu ostatnich 5 lat była dużo wyższa niż innych rynków. Pruchnik podkreślił, że jako inwestor instytucjonalny EFI chcą "nie być potrzebni na rynku i by zastąpili ich inwestorzy prywatni" - stąd też wymóg, aby w funduszu, w który inwestuje EFI, co najmniej 30 proc. stanowił prywatny kapitał.

Kamil Pruchnik, menedżer do spraw finansowania strukturyzowanego Europejskiego Funduszu Inwestycyjnego (EFI) (fot. PTWP/KOS)

Fundusze VC wprowadziły wiele spółek na giełdę. "Sukcesów będzie więcej"

Również Aleksander Mokrzycki, wiceprezes PFR Ventures, zaznaczył, że inwestorzy instytucjonalni mają za zadanie zbudowanie rynku, a potem ich rola się kończy i musi ich zastąpić kapitał prywatny (czyli inwestorzy indywidualni).

Jak stwierdził Mokrzycki, znajdujemy się dziś w bardzo ciekawym momencie, są bowiem potężne perspektywy wzrostu dla tego rynku. - To tylko kwestia czasu, kiedy to ruszy - podkreślił Mokrzycki.

Podał on również przykład polskiego startupu, który w ciągu 2 lat podbił amerykański rynek i którego wartość sięga obecnie aż 3,3 mld dol. - Takich sukcesów będzie więcej - zapowiedział Mokrzycki.

Przypomniał, że PFR zainwestował do tej pory w prawie 100 funduszy PE i VC, a także, że wiele spółek notowanych na Giełdzie Papierów Wartościowych było wprowadzanych tam właśnie przez te fundusze.

- Polskie Stowarzyszenie Inwestorów Kapitałowych doliczyło się ok. 100 podmiotów, wśród których jest m.in. Wirtualna Polska, Żabka czy Diagnostyka - wyliczał Mokrzycki.

Zdaniem wiceprezesa PFR Ventures w Polsce brakuje przepisów, aby małe fundusze VC mogły działać. - Jest też problem z kapitałem i z inwestorami - przyznał prelegent.

Aleksander Mokrzycki, wiceprezes PFR Ventures (fot. PTWP/KOS)

Płytki rynek i paraliżujący strach przed ryzykiem

Natomiast członek zarządu Banku Gospodarstwa Krajowego (BGK) Jarosław Dąbrowski wskazał, że to, co jest absolutnie niezbędne, a czego nie mamy, to ekosystem funduszy inwestycyjnych.

Wskazał on również, że pod względem stosunku nakładów na inwestycje w stosunku do PKB, Polska ma trzeci najgorszy wynik w Europie.

- Rynek jest płytki i nierozwinięty, ilość podmiotów na nim jest ograniczona, a ciekawe projekty nie mogą leżeć w szufladach - mówił wiceprezes BGK.

Jarosław Dąbrowski, członek zarządu Banku Gospodarstwa Krajowego (fot. PTWP/KOS)

Michał Górecki, senior investment partner w MCI Capital, potwierdził, że mamy wspaniałe spółki i projekty w kraju, ale funduszy VC jest zbyt mało w stosunku do wielkości naszej gospodarki. - Fundusze mają problemy z samodzielnym finansowaniem projektów, mają zbyt małą pojemność finansową - zauważył Górecki.

Michał Górecki, senior investment partner w MCI Capital (fot. PTWP/KOS)

Łukasz Targoszyński, partner Baker McKenzie przyznał z kolei, że jest to "system naczyń połączonych". 

- Zgadzamy się wszyscy, że brakuje kapitału prywatnego oraz instytucjonalnego. Musimy się zastanowić, co z tym możemy zrobić? Patrząc na fundusze emerytalne mamy dwa systemy: Otwarte Fundusze Emerytalne (OFE) oraz Pracownicze Plany Kapitałowe (PPK). W systemie PPK te zmiany zaczęły się już dziać, miejmy nadzieję, że one pójdą w dobrą stronę i inwestycje zostaną uwolnione. Tworzą się już przepisy, które mają na to pozwolić. Natomiast w przypadku OFE nie dzieje się nic i to jest chyba największy problem - zauważył Targoszyński.

Łukasz Targoszyński, partner Baker McKenzie (fot. PTWP)

Inne światło na sprawę funduszy i rynku rzucił natomiast prezes na Europę Środkowo-wschodnią w InnoEnergy CE, Mikołaj Budzanowski. Zauważył on, że w Polsce brakuje akceptacji i zrozumienia dla ryzyka "dla czegoś, co jest absolutnie istotne z punktu widzenia rozwoju kraju". - Chodzi o ten element ryzyka, że część projektów po prostu nie wyjdzie - doprecyzował Budzanowski.

Według niego Polska jest w przełomowym momencie transformacji energetycznej. - Potrzebujemy zupełnie nowych fabryk i one u nas powstaną - uważa Mikołaj Budzanowski.

Mikołaj Budzanowski, prezes na Europę Środkowo-wschodnią w InnoEnergy CE (fot. PTWP/KOS)

Zobacz pełny zapis relacji z panelu: