Zielonej transformacji nic nie zatrzyma, bo banki i przemysł mają tu wspólny interes

Z drogi ku zielonej gospodarce już nie zawrócimy. Zmiany - mimo perturbacji - zachodzą szybciej, niż nam się wydaje. Sektor finansowy i przemysł mają tu wspólny interes.

• Wojna na Ukrainie nie zatrzymała zmian prowadzących do zielonej transformacji gospodarki. Stały się one jeszcze pilniejsze.
• Do zmian tym kierunku w gospodarce potrzebna są także zmiany w prawie oraz odpowiednie finansowanie.
• Zielona transformacja gospodarki była jednym z tematów wiodących Europejskiego Kongresu Gospodarczego, który odbył się w dniach 24-26 kwietnia w Katowicach. Roli sektora finansowego w tych przeobrażeniach poświęcono jedną z debat.
• W dyskusji "W kierunku zielonej gospodarki" wzięli w udział przedstawiciele banków: ING i BNP Paribas oraz firm Veolia i Huawei. Dyskusję prowadziła dziennikarka WNP. PL Kalina Olejniczak.

Zmiany prowadzące w kierunku zielonej gospodarki wdrażamy od lat, ale wyzwania ostatniego okresu - od pandemii poprzez wojnę po kryzys ekonomiczny - sprawiły, że stały się one jeszcze bardziej pilne. Z drugiej strony znacznie trudniejsze do wprowadzenia.

Wojna w Ukrainie nie zatrzymała marszu w kierunku zielonej gospodarki

Szef Veolii w Polsce Frédéric Faroche na pytanie, czy wojna w Ukrainie nie zatrzymała marszu w kierunku zielonej gospodarki, odpowiada tak: - Nie, nie zatrzymała, trochę ją spowolniła, ale jednak nie zatrzymała.

Frédéric Faroche i Ryszard Hordyński. Fot. PTWP

- Rok temu obawy były większe, nasze działania oszczędnościowe przyniosły jednak efekty - dodaje Faroche.

Ryszard Hordyński, dyrektor ds. strategii i komunikacji w Huawei Polska, ocenia, że technologie wytwarzania zielonej energii już mamy, ale same technologie to nie wszystko.

- Wojna jeszcze przyspieszyła pewne zmiany, ale teraz potrzebujemy magazynów energii. Moim zdaniem w tym kierunku będzie następował rozwój - mówi Hordyński.

Z kolei Mirosław Bendzera, prezes Grenevii, zauważa, że czynników wpływających na to, jak rozwija się zielona gospodarka, nagromadziło się w ostatnim czasie wiele.

- To nie tylko wojna, ale cała grupa czynników, które zmieniają otoczenie, w którym funkcjonujemy i wpływają na transformację - mówi.

Mirosław Bendzera, prezes Grenevii. Fot. PTWP

Jego zdaniem ważne są na przykład oczekiwania młodych ludzi, którzy wchodzą na rynek pracy, a niedługo będą zarządzać firmami.

- Musimy pamiętać o zmianach mentalności młodych ludzi, którzy nie chcą już wspierać spółek działających w oparciu o tradycyjne technologie - zastrzegł Bendzera.

Mówiąc o zielonej gospodarce, musimy mówić o lokalności

O tym, że obecny czas jest wyjątkowy, mówił także Michał Kurtyka, minister klimatu i środowiska w latach 2019-2021.

- Mamy do czynienia z gwałtowną zmianą, jeśli chodzi o technologie wytwarzania energii. To pochodna rozwoju technologii, ale i działań w kierunku ekologii - ocenił.

Michał Kurtyka, minister klimatu i środowiska w latach 2019-2021. Fot. PTWP

Zdaniem Kurtyki nie ma wątpliwości co do faktu, że produkcja energii powinna odbywać się z jak najmniejszym kosztem dla środowiska. Jego zdaniem mówiąc o zielonej gospodarce, musimy mówić o lokalności, bo najprostszy sposób „zazielenienia” gospodarki to zmiany w logistyce. Chodzi o  tworzenie zrębów gospodarki obiegu zamkniętego.

- Tej transformacji nie zatrzymamy, zmiany technologiczne idą znacznie szybciej niż nam się wydaje, a do nas  - jako prezesów, polityków, zarządzających - należy to, by odzwierciedlać w tych zmianach model świata, w jakim chcemy żyć. Jeśli wybieramy rozwiązania bardziej ekologiczne, to powstają kolejne pytania - jak szybko mamy do tego dążyć, na jakim poziomie, z której strony zacząć - stwierdza Kurtyka.

Do zmian w gospodarce potrzebna są - co oczywiste - także zmiany w prawie. Marina Dubakina, prezeska i dyrektorka ds. zrównoważonego rozwoju IKEA Retail w Polsce, zauważa, że jeśli chcemy iść w tę stronę, to środowisko prawne musi być bardziej przychylne przedsiębiorcom.

Marina Dubakina, prezeska i dyrektorka ds. zrównoważonego rozwoju IKEA Retail w Polsce. Fot. PTWP

- Potrzebne są takie uwarunkowania, które będą ułatwiały realizowanie nowych inwestycji. Dzisiaj procesy inwestycyjne trwają nawet do siedmiu lat, nawet małe inwestycje natrafiają na przeszkody - przekonuje.

Zdaniem Dubakiny, jeśli mamy szybciej iść w kierunku zielonej gospodarki, potrzebne są klarowne i czytelne rozwiązania na poziomie administracyjno-prawnym.

Banki i sektor finansowy wspierają zieloną transformację gospodarki

Wspieranie zielonej gospodarki to także rola sektora finansowego. Zwłaszcza gdy mówimy o wspieraniu małych i średnich przedsiębiorstw czy pokonywaniu trudnych przeszkód w procesie dekarbonizacji. W wielu przypadkach to instytucje sektora finansowego nadają ton transformacji decydując, jakie inwestycje zasilą kapitałem. Z drugiej strony - realizują w ten sposób wolę swoich interesariuszy.

- Pięć lat temu podjęliśmy kontrowersyjną wówczas decyzję, żeby odejść od finansowania gospodarki opartej na węglu. Dlaczego? Bo jako bank komercyjny chcieliśmy wspierać rozwój - stabilny, zdrowy rozwój gospodarki. Nie interesowało nas zachowanie status quo, które nie ma przyszłości - mówi  Michał H. Mrożek, wiceprezes ING Banku Śląskiego.

Michał H. Mrożek, wiceprezes ING Banku Śląskiego. Fot. PTWP

Jak dodaje, geopolityka, która wdarła się w nasze życie, pokazała, że był to wybór dobrej strategii.

- Rola banku na drodze do zielonej gospodarki to nie tylko kwestia finansowania, ale także dzielenia się doświadczeniem, szczególnie jeśli banki działające w Polsce mają dostęp do innych rynków i innych doświadczeń - bo my jednak jesteśmy w stosunku do liderów zmian opóźnieni - dodaje wiceprezes ING.

Mrożek widzi jednak na drodze ku gospodarce przyszłości przeszkody. - Mam na myśl tzw. greenwashing, który powoduje, że po stronie sektora finansowego pojawia się element autorefleksji, niemal autocenzury - uważa.

Jak zauważa menedżer ING, pojęcie „zielone” zaczyna być traktowane z ostrożnością, bywa unikane - bo jest różnie i niejednoznacznie interpretowane. Niekiedy rodzi po prostu podejrzenia, że pod marketingowym "zielonym" szyldem nie kryją się realne działania, lecz fikcja służąca doraźnemu dostosowaniu do wymaga rynku.

Sektor finansowy chce wiedzieć, czy atom jest zielony

Drugie zagrożenie, o jakim mówił przedstawiciel ING, to brak w Europie wspólnej perspektywy patrzenia na atom.

- Mimo że czas ucieka, nadal nie ma decyzji w sprawie tego, czy instytucje finansowe powinny finansować energię atomową czy nie - stwierdza.

Lucyna Stańczak-Wuczyńska, przewodnicząca rady nadzorczej Banku BNP Paribas, dodaje, że tematyka zrównoważonego rozwoju staje się immanentną częścią działalności bardzo wielu firm.

- To także temat niezmiernie ważny dla sektora bankowego. W Polsce, niestety, brakuje jeszcze właściwego podejścia i zrozumienia dla transformacji, o której mówimy. Dlatego przed nami długa droga i poważne wyzwania edukacyjne - ocenia.

Lucyna Stańczak-Wuczyńska, przewodnicząca rady nadzorczej Banku BNP Paribas. Fot.PTWP

Jak zauważa Stańczak-Wuczyńska, mamy szereg deklaracji wspierania zeroemisyjności nie tylko ze strony banków, ale całego sektora finansowego. Jej zdaniem można stwierdzić, że jest wola sektora bankowego, żeby te zmiany stanowczo wspierać i jednocześnie samemu je przechodzić.

Zobacz retransmisję debaty "W kierunku zielonej gospodarki":

Według niej taka transformacja to także szansa dla sektora finansowego na wejście w ogromny nowy obszar połączony z wyborem tych klientów, którzy przez swoją politykę okażą się bardziej konkurencyjni.

- To wielka i trudna rola do odegrania dla sektora finansowego. Zwłaszcza gdy mówimy o wspieraniu małych i średnich przedsiębiorstw czy pokonywaniu trudnych sfer w dekarbonizacji - podsumowuje przedstawicielka Banku BNP Paribas.