To miał być impuls dla gospodarki. Niespełnione nadzieje przedsiębiorców

Konsekwencje wprowadzania rozwiązań Polskiego Ładu dla firm i dla rynku pracy oraz związane z nim długofalowe zmiany w strukturze polskiego biznesu były tematem debaty „Polski Ład – wyzwania dla biznesu” podczas XIV Europejskiego Kongresu Gospodarczego w Katowicach.

• - Polski Ład dotyczy wielu aspektów, wielu zagadnień ważnych dla obywateli, przedsiębiorców, płatników składek, rodzin, zwłaszcza w komponencie dotyczącym przepisów podatkowych – mówiła Gertruda Uścińska, prezes ZUS-u.
• - Jest on korektą rozwiązań, które były celowane, selektywne i trafiały do określonych grup podatników. Proponujemy rozwiązania bardziej powszechne, systemowe, bardziej zrozumiałe – stwierdził Artur Soboń, sekretarz stanu w Ministerstwie Finansów.
• - Polski Ład miał stać się szansą na zmianę systemu podatkowego w Polsce.  Szansa ta nie została jednak wykorzystana – ocenił Łukasz Bernatowicz, wiceprezes Business Centre Club.

W opinii Gertrudy Uścińskiej, prezes Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, Polski Ład zawiera rozwiązania porządkujące polski system podatkowy.

- Polski Ład dotyczy wielu aspektów, wielu zagadnień ważnych dla obywateli, przedsiębiorców, płatników składek, rodzin, zwłaszcza w komponencie dotyczącym przepisów podatkowych. Od stycznia wykonaliśmy działania wspólnie z Ministerstwem Finansów i szefami innych instytucji, które zapewniły stosowanie nowych przepisów. Obawialiśmy się, że płatnicy sobie z nimi nie poradzą. W marcu pobrane składki na ubezpieczenia społeczne, ale także na ubezpieczenie zdrowotne, według nowego reżimu, były na wysokim poziomie. Były większe o kilka procent w ujęciu miesiąc do miesiąca czy rok do roku. Na początku stosowania Polskiego Ładu wystąpiły problemy. Podjęliśmy jednak działania, które doprowadziły do zamierzonego efektu – zapewniła w trakcie debaty „Polski Ład – wyzwania dla biznesu” Gertruda Uścińska.

Gertruda Uścińska, prezes Zakładu Ubezpieczeń Społecznych. Fot ZUS

Wielowymiarowy program po korekcie

Artur Soboń, sekretarz stanu w Ministerstwie Finansów, tłumaczył, że korekta Polskiego Ładu miała na celu wprowadzenie rozwiązań bardziej czytelnych dla podatnika.    

- Polski Ład to wielowymiarowy program. Obejmuje zmiany podatkowe, ale w bardzo szerokim zakresie, bo dotyczą one służby zdrowia, inwestycji czy ułatwień budowlanych i wzmacniają przy tym pozycję materialną rodziny. To, co dzisiaj zawiera w części podatkowej, jest korektą rozwiązań, które były celowane, selektywne i trafiały do określonych grup podatników. Proponujemy rozwiązania bardziej powszechne, systemowe, a tym samym bardziej zrozumiałe – stwierdził Soboń. - Ulgi dla klasy średniej były krytykowane za swoją konstrukcję, która zakładała widełki dochodu miesięcznego czy rocznego. Ich przekroczenie powodowało nieznane do tej pory skutki dla podatników. Zaskoczeni byli oni sytuacją, w której np. nie tylko nie było ulgi przy dodatkowym wynagrodzeniu miesięcznym, ale pomniejszane było ono o ulgę naliczaną przy wynagrodzeniu bazowym. Było to nieczytelne, dlatego korekta zmierza w kierunku większej przewidywalności, stabilności, zrozumiałości rozwiązań – wyjaśniał.

Artur Soboń, sekretarz stanu w Ministerstwie Finansów. Fot. PTWP

O tym, że Polski Ład niesie ze sobą potężną zmianę systemową, wprowadzającą jedne z najatrakcyjniejszych rozwiązań w Europie, przekonywała posłanka Jadwiga Emilewicz, minister przedsiębiorczości i technologii oraz minister rozwoju w latach 2018-2020.

- Polski Ład po korekcie to program powszechnej obniżki podatków i tak należy go postrzegać. Pod koniec ubiegłego roku mówiliśmy, że horyzontem zmian było zwiększenie progresji podatkowej. Zwiększenie tej progresji jest zrekompensowane powszechnym programem obniżenia podatków. Inną rzeczą jest dyskusja o sposobie wprowadzania zmian. Rzeczywiście czasami pracujemy zbyt szybko, ale nie popełnia błędów ten, kto nic nie robi – komentowała Emilewicz.

Jadwiga Emilewicz, posłanka, minister przedsiębiorczości i technologii oraz minister rozwoju w latach 2018-2020. Fot. PTWP

Niepewność i koszty. Potrzebne mocne nerwy

Michał Lisawa z kancelarii Baker McKenzie ocenił Polski Ład z perspektywy pracodawców. Zwracał uwagę na sposób wprowadzania zmian, który był przyczyną wielu kłopotów firm.

- Ostatnie miesiące dla pracodawców można porównać do serialu dla widzów o mocnych nerwach. Pierwszą kwestią jest treść zmian i założenia, drugą, która spowodowała najwięcej kłopotów, jest sposób wprowadzenia Polskiego Ładu. Mieliśmy do czynienia z krótkimi konsultacjami i wprowadzeniem przepisów w ostatniej chwili. Prezydent podpisał ustawę w połowie listopada, pracodawcy mieli tylko półtora miesiąca, żeby dostosować się do nowych rozwiązań prawnych. Dostosowali się do nich, a już na początku roku pojawiło się rozporządzenie zmieniające zasady naliczania zaliczek. Pracodawcy funkcjonowali w niepewności, co będzie w przyszłości, mieli za mało czasu na przystosowanie się do zmian i ponieśli duże, związane z nimi koszty finansowe, a także poświęcili mnóstwo czasu na zrozumienie przepisów i edukację odpowiednich osób w firmie – ocenił Michał Lisawa. – Po korekcie znów wracają kłopoty od strony organizacyjnej, pracodawcy ponownie odczuwają niepewność – dodał.

Michał Lisawa, counsel w kancelarii Baker McKenzie. Fot PTWP

Michał Lesiuk, partner w Dziale Doradztwa Podatkowego EY, ocenił, że w sferze prawa podatkowego Polski Ład jawi się jako bardzo szeroka reforma.

- Reformuje klin składkowo-podatkowy. Zawiera też wiele instrumentów stymulujących gospodarkę, dotyczących ulg, ekspansji zagranicznej, inwestowania w nowe produkty. Wzmocnienie instrumentów dotyczących wspierania działalności badawczo-rozwojowej, innowacyjnej to również istotny fundament tej reformy. Koncepcje, które mają szansę zostać pozytywnie odebrane przez inwestorów zagranicznych, to przede wszystkim reżim holdingowy, czyli zwolnienie z zysków kapitałowych. Możliwość porozumień inwestycyjnych to także krok w dobrą stronę. Zdecydowanie dobrym rozwiązaniem jest estoński CIT – wypowiadał się Michał Lesiuk. - Ale Polski Ład to też nowe daniny, kilka nowych restrykcji, obowiązków raportowania i sankcji. Nie powinno to jednak zaskakiwać w kontekście tego, co rząd robił przez ostatnie lata – zaznaczył.

Michał Lesiuk, partner w Dziale Doradztwa Podatkowego EY. Fot PTWP

Zawiedzione nadzieje

- Polski Ład miał stać się szansą na zmianę systemu podatkowego w Polsce. Szansa ta nie została jednak wykorzystana – ocenił Łukasz Bernatowicz, wiceprezes Business Centre Club. - Business Centre Club reprezentuje tysiące przedsiębiorców i jeśli oni na coś narzekają, to właśnie na skomplikowany system podatkowy. Zabrakło rzetelnych konsultacji Polskiego Ładu i stąd te poważne problemy.

Jak przypomniał, Business Centre Club od początku był pozytywnie nastawiony do propozycji zmiany.

Łukasz Bernatowicz, wiceprezes Business Centre Club. Fot. PTWP

- Wiązaliśmy duże nadzieje z Polskim Ładem, który na początku nazywał się Nowy Ład. Widzieliśmy w nim pewne nawiązania do Nowego Ładu prezydenta Roosevelta. Program ten dał impuls amerykańskiej gospodarce na dekady – mówił Łukasz Bernatowicz. - Spodziewaliśmy się, że podobny efekt przyniesie Polski Ład, bo jest na to szansa.  Uważamy, że, niestety, szansa ta nie została wykorzystana. Program, który pojawił się w Polsce, nie dał impulsu polskiej gospodarce. Jest programem masowego obniżania podatków, ale cały ciężar został przerzucony na przedsiębiorców – podkreślił.

Debata „Polski Ład – wyzwania dla biznesu” miała miejsce podczas Europejskiego Kongresu Gospodarczego w Katowicach, który odbył się w dniach 25-27 kwietnia 2022 roku. Więcej informacji, relacje i aktualności na stronie wydarzenia.